CBD en alcohol - waar je op moet letten bij deze combinatie

CBD is de afgelopen jaren uitgegroeid van een nicheproduct tot een vast onderdeel van veel dagelijkse routines. Het wordt vaak in verband gebracht met ontspanning, beter slapen en het verminderen van stress. Alcohol daarentegen blijft wereldwijd een van de meest gebruikte middelen. Voor sommigen staat ontspanning centraal, maar bij te vaak alcohol drinken kan het gevaarlijk worden.

Steeds weer komt de vraag op of CBD en alcohol samen gebruikt kunnen worden. Versterken ze elkaars werking? Of kan CBD de effecten van alcohol zelfs verminderen? Het onderzoek staat nog in de kinderschoenen, maar er zijn een aantal punten die je moet weten om deze combinatie goed te kunnen beoordelen.

Hoe CBD en alcohol in het lichaam werken

CBD werkt via het zogenoemde endocannabinoïdesysteem. Dit systeem regelt processen zoals stemming, pijnbeleving, slaap en ontstekingen. CBD bindt zich niet direct aan de bekende CB1- of CB2-receptoren, maar beïnvloedt andere signaalroutes, waaronder serotonine- en adenosinereceptoren. Hierdoor ontstaat het bekende ontspannende, maar niet bedwelmende effect.

Alcohol werkt daarentegen op het centrale zenuwstelsel. Het versterkt de remmende neurotransmitter GABA en blokkeert stimulerende stoffen zoals glutamaat. Dit zorgt voor ontspanning en ontremming, maar ook voor tragere reacties, vermoeidheid en bij hogere inname voor coördinatieproblemen.

Beide stoffen worden in de lever afgebroken door vergelijkbare enzymen (CYP450-systeem). Daardoor kan het gelijktijdig innemen in theorie de afbraaksnelheid van beide middelen beïnvloeden.

Wat tot nu toe uit onderzoek blijkt

De wetenschappelijke kennis is nog beperkt, maar enkele studies geven al eerste aanwijzingen.

Een klinisch onderzoek van Consroe et al. (1981, Psychopharmacology) testte de combinatie van CBD en alcohol bij gezonde proefpersonen. De uitkomst: De deelnemers voelden zich bij gelijktijdig gebruik van CBD en alcohol wat vermoeider en rustiger, maar er was geen sprake van een sterker bedwelmend effect of een hogere bloedalcoholwaarde.

Andere onderzoeken wijzen erop dat CBD bepaalde ontstekingsprocessen in het lichaam kan remmen. Of dit daadwerkelijk alcoholgerelateerde celschade bij mensen vermindert, is nog niet duidelijk. Tot nu toe zijn er geen klinische bewijzen dat CBD de afbraak van alcohol beïnvloedt of de gevolgen van alcohol in het lichaam aantoonbaar vermindert.

Vanuit ethisch oogpunt zijn dierproeven zeker af te wijzen. Ter volledigheid wordt vermeld dat eerdere studies met dieren aanwijzingen gaven dat CBD het alcoholgebruik kan verminderen en ontstekingen in het zenuwstelsel kan verlichten. De bewijskracht hiervan blijft echter beperkt, omdat resultaten uit dierproeven slechts in beperkte mate op mensen toepasbaar zijn. In de toekomst zouden dierproefvrije onderzoeksmethoden centraal moeten staan om de werking van CBD op verantwoorde wijze verder te onderzoeken.

Iconic-studie: CBD en alcoholverslaving

Een nieuwe studie van de Universiteit Heidelberg, gepubliceerd in het vakblad Molecular Psychiatry (2024), laat zien dat CBD het verlangen naar alcohol aanzienlijk kan verminderen. In de zogenoemde ICONIC-studie kregen alcoholafhankelijke proefpersonen een eenmalige dosis van 800 mg cannabidiol. Vervolgens werd met hersenscans gemeten hoe sterk hun beloningscentrum – de nucleus accumbens – op alcoholprikkels reageerde. Het resultaat: De activiteit in dit hersengebied was bij de CBD-deelnemers duidelijk lager, net als het subjectieve verlangen naar alcohol. De onderzoekers zien hierin een mogelijk nieuw aanknopingspunt om alcoholverslaving in de toekomst gerichter te behandelen. Hoewel het slechts om een kortdurend, experimenteel onderzoek met een kleine groep deelnemers gaat, levert het interessante aanwijzingen op voor het therapeutisch potentieel van CBD bij verslavingsziekten.

Mogelijke interacties en risico’s

De combinatie van CBD en alcohol kan leiden tot meer vermoeidheid, duizeligheid of een licht gevoel in het hoofd. Wie gevoelig is voor alcohol, kan deze effecten sterker ervaren. Ook het concentratievermogen en de reactiesnelheid kunnen meer verminderd zijn dan bij alleen alcoholgebruik.

CBD kan daarnaast de werking van bepaalde medicijnen beïnvloeden, omdat het in de lever dezelfde enzymen remt die ook veel geneesmiddelen afbreken. Wie regelmatig medicijnen gebruikt – bijvoorbeeld bloeddrukverlagers, antidepressiva of pijnstillers – moet voor gebruik van CBD medisch advies inwinnen.

Bij een gevoelige lever of regelmatig alcoholgebruik is extra voorzichtigheid geboden. Alcohol belast de lever, CBD kan de enzymactiviteit veranderen. Samen kunnen ze het metabolisme vertragen.

Wat je moet doen als je je niet goed voelt

Als je na het gebruik van CBD en alcohol merkt dat je je niet lekker voelt – bijvoorbeeld door duizeligheid, misselijkheid, hartkloppingen of extreme vermoeidheid – stop dan direct met innemen. In de meeste gevallen verdwijnen de klachten vanzelf na rust en voldoende drinken. Dit kan helpen:

• Water drinken: CBD en alcohol kunnen allebei uitdrogen.
• Rust nemen: Ga liggen en vermijd lichamelijke inspanning.
• Niet autorijden: Zelfs lichte duizeligheid kan je reactietijd flink vertragen.
• Let op je toestand: Blijft de duizeligheid of misselijkheid aanhouden, neem dan contact op met een arts.

In principe geldt: de combinatie is niet levensbedreigend, maar kan wel belastend zijn – vooral als je gevoelig bent voor alcohol of een hogere dosis CBD hebt genomen.

Tips voor een bewuste omgang met alcohol en CBD

Wil je CBD en alcohol combineren, wees dan extra oplettend.

1. CBD en alcohol gescheiden gebruiken: Neem CBD het liefst enkele uren voor of na het drinken van alcohol. Zo ontlast je je stofwisseling en voorkom je dat beide stoffen elkaar beïnvloeden.
2. Begin met een lage dosering: Vooral als je zelden alcohol drinkt of een nieuw CBD-product probeert, start dan met een kleine hoeveelheid. Je lichaam heeft tijd nodig om aan de combinatie te wennen.
3. Kwaliteit controleren: Kijk naar laboratoriumrapporten en certificaten van betrouwbare producenten. Slechte producten kunnen resten bevatten die samen met alcohol ongewenste effecten versterken.
4. Let op je eigen reactie: Iedereen reageert anders op CBD en alcohol. Let goed op hoe je je voelt en noteer dosis en tijdstip. Zo ontdek je wat voor jou werkt.
5. Let op medicijngebruik: Gebruik je regelmatig medicijnen, overleg dan eerst met je arts. Zowel CBD als alcohol kunnen de afbraak van bepaalde medicijnen beïnvloeden – laat dit goed controleren.

Wat je moet onthouden

CBD en alcohol werken op verschillende manieren, maar kunnen elkaar wel beïnvloeden. Beide hebben een ontspannend effect, dat samen sterker kan worden. Eerste onderzoeken laten zien dat de combinatie niet gevaarlijk is, maar wel merkbaar – vooral door vermoeidheid of tragere reacties. Het onderwerp is echter nog weinig onderzocht.

Voel je je prettig bij CBD en gebruik je het regelmatig, drink dan alleen met mate alcohol of laat het liever staan. Wil je beide combineren, wees dan alert, houd de dosis laag en let goed op je lichaam.

CBD is geen middel tegen de negatieve effecten van alcohol, maar kan wel helpen bewuster te ontspannen. De beste tip blijft: kies voor kwaliteit, matiging en aandacht voor je eigen welzijn.